De voor- en nadelen van warmtenet als verwarming: hoe duurzaam is het?

Het warmtenet is de laatste tijd voornamelijk in het nieuws vanwege de verhoging van de energietarieven. Desondanks kan een warmtenet, mede vanwege haar duurzame bron, significant bijdragen bij het verduurzamen van een gebouw of het realiseren van duurzame nieuwbouw. Maar waar haalt een warmtenet haar warmte vandaan, voor wie is dit interessant, wat zijn de voor- en nadelen van warmtenetten en hoe wordt het energietarief hiervan bepaald?

Om aan het Klimaatakkoord te voldoen moet er de komende jaren veel veranderen, zo ook voor de gebouwde omgeving. De CO2-uitstoot moet drastisch omlaag met 49% in 2030 en 95% in 2050 ten opzichte van 1990. Waar de eerste veranderingen zoals ledverlichting, spouwmuurisolatie en zonnepanelen vaak al zijn doorgevoerd, zal het grootste resultaat worden behaald door de opwekking van warmte in gebouwen te verduurzamen. Dit wordt soms al gedaan door de gasketel te vervangen door een (hybride) warmtepomp. Een andere optie om de CO2-uitstoot van gebouwen te verminderen, is overgaan op het warmtenet. Het is dan ook belangrijk om vroegtijdig onderzoek te doen of een warmtenet een interessante optie voor jouw gebouw of complex is.

Wat is een warmtenet?

Bij een warmtenet wordt warmte op een centrale plek opgewekt en vervolgens naar gebruikers getransporteerd. Deze warmte kan opgewekt worden met duurzame energiebronnen zoals restwarmte van industrie, afvalverbrandingsinstallaties, biomassa, aardwarmte of bodemwarmte. Op www.warmteatlas.nl is een overzicht te zien van alle potentiële bronnen. De opgewekte warmte wordt via het warmtenet gedistribueerd naar de gebruiker. Er zijn verschillende type warmtenetten, waarbij de temperatuur het grote verschil is:

Om de potentiële meerwaarde van aansluiten op het warmtenet voor jouw gebouw of complex te onderzoeken, is het van belang om erachter te komen of de gemeente warmtenetten overweegt voor jouw wijk. Let daarbij dus ook op welke temperaturen bij dit warmtenet behaald kunnen worden. Doorgaans start de gemeente met een verkenning van panden en woonwijken, om te bepalen welke in aanmerking kunnen komen voor een aansluiting op het warmtenet en welke duurzame warmtebronnen mogelijk zijn. Dit is vaak terug te lezen in de Transitievisie Warmte van de gemeente.

Nieuwbouwwoningen kunnen door de hoge isolatiewaarde van de woning bijvoorbeeld aangesloten worden op een lagetemperatuur-warmtenet, terwijl een ouder pand met een lagere isolatiewaarde een hogeretemperatuur-net nodig heeft. Naast gebouwverwarming voor kantoren en woningen kan een warmtenet ook voor worden ingezet voor bijvoorbeeld zwembaden, sportaccommodaties en scholen.

De voor- en nadelen van een warmtenet

Aansluiten op een warmtenet kan een flinke reductie van CO2-uitstoot realiseren en het gebouw gasloos maken. Gemiddeld zorgt een warmtenet voor een reductie van 60% in de uitstoot van CO2 t.o.v. een cv-ketel. Een bijkomend voordeel van een gasloos gebouw is dat er geen sprake meer kan zijn van een koolmonoxidevergiftiging. Daarnaast ben je als gebruiker verzekerd van warmte door de leveringsplicht. Een kanttekening is dat er aanpassingen aan het gebouw nodig kunnen zijn, zoals het plaatsen van voldoende isolatie of het vervangen van het gasfornuis door een inductie kookplaat. Of de voor- en nadelen van het warmtenet tegen elkaar opwegen, is dus afhankelijk van de gebouweigenschappen.

De Warmtewet creëert de juiste omstandigheden

De Warmtewet zorgt ervoor dat o.a. de tarieven, storingscompensatie en verplichtingen omtrent het meten van de warmte gewaarborgd zijn voor gebruikers van het pand. Zo wordt het warmtetarief eens per jaar vastgesteld en geldt het Niet-Meer-Dan-Anders principe. Dit zorgt ervoor dat het maximale tarief voor warmte via een warmtenet niet hoger is dan de kosten die gemaakt zouden worden als het gebouw met een gasgestookte ketel zou worden verwarmd.

Momenteel wordt er gewerkt aan een nieuwe Warmtewet, de Warmtewet 2.0, die op 1 juli 2024 in werking zou moeten treden. In de Warmtewet 2.0 staan de volgende punten centraal:

• Toename van collectieve warmtesystemen mogelijk maken door nieuwe spelregels;
• Meer transparantie in de tariefstelling;
• Aanscherpen vereisten voor leveringszekerheid;
• Zeker stellen van de verduurzaming.

De gevolgen van verwarmen via een warmtenet

Het effect van een warmtenet op het energielabel varieert natuurlijk voor diverse panden. In onderstaande tabel is te zien dat het aansluiten op een warmtenet een labelstap teweeg kan brengen. De reductie in EP2 waarde varieert van 30% tot 53%.

Benieuwd of jouw gebouwen een labelstap kunnen maken? Wij helpen je graag met data en inzicht zodat je het gewenste energielabel behaald. Ontdek hoe jij aan de slag kunt met energie besparen!