Verduurzamen van vastgoed: wat zijn de trends van 2023?

De Nederlandse vastgoedsector blijft zich ontwikkelen en is daardoor een terrein voor innovatie. De Russische invasie in Oekraïne, klimaatverandering, de problematiek rondom stikstof, stijgende prijzen voor energie en materialen en de stijgende urgentie van verduurzaming liggen hier mede aan ten grondslag. Al deze ontwikkelingen hebben consequenties voor de vastgoedsector en stimuleren om buiten de gebaande paden te denken en grenzen te verleggen. Wat zijn de verwachtingen voor het verduurzamen van bestaand vastgoed en welke ontwikkelingen kunnen we op korte termijn verwachten?

Dit artikel staat in het teken van de innovatieve ideeën en oplossingen in de vastgoedsector voor de uitdagingen van vandaag én de toekomst. 

Slimme oplossingen voor congestie

Een van de grootste uitdagingen binnen de energietransitie is om alle duurzaam opgewekte stroom voorrang te geven op het elektriciteitsnet en deze goed te verdelen. Omdat het elektriciteitsnet momenteel nog beperkt is, ontstaat er op sommige plekken in het net een capaciteitstekort. Zo’n tekort heet congestie.

Netbeheerders verdelen de transportcapaciteit op momenten dat de vraag naar transport van elektriciteit hoger is dan wat het elektriciteitsnet aankan. Soms moeten ze echter beperkende maatregelen treffen, waardoor grootverbruikers in de problemen kunnen komen bij het leveren en afnemen van duurzame stroom. Gelukkig zijn hier een aantal slimme oplossingen voor:

Lokaal opslaan

Wat doe je als je zonnepanelen meer energie opwekken dan je op dat moment zelf nodig hebt? Het liefst zou je het dan terugleveren aan het net tegen een lucratief tarief. Als dat niet kan, dan wil je deze energie natuurlijk ergens opslaan om later zelf te kunnen gebruiken.  Er wordt daarom steeds meer geïnnoveerd in energieopslag. Het lokaal opslaan van elektriciteit is een slimme manier om het energieverbruik terug te dringen.

Er zijn dan ook steeds meer bedrijven die batterijen ontwikkelen zodat een gebouw op een later moment kan gebruiken wat het eerder niet aan het net kwijt kon. Ook kan zo’n batterij ingezet worden om pieken op te vangen als het elektriciteitsnet niet voldoende kan leveren. Door zelf energie op te wekken en op te slaan, dragen gebouwen bij aan een circulaire economie en het behalen van de klimaatdoelstellingen.

iwell uit Utrecht is een bedrijf dat batterijen ter grootte van zeecontainers levert (de MegaCube) die flexibel en modulair zijn en overal toegepast kunnen worden. Hiermee maak je van je gebouw(en) een duurzame energie- en mobiliteitshub. De verwachting is dat zulke batterijen steeds populairder worden in 2023, waardoor gebouwen onafhankelijker worden van schommelende energieprijzen.

Energie-uitwisseling

Door samen te werken met energiebedrijven en andere gebouwen, kunnen vastgoedbeheerders hun impact op het net verminderen dankzij het delen van energieopwekking en -opslag. EnergieRijk Den Haag is een collectief van overheden op verschillende niveaus dat hiermee aan het experimenteren is.

De eerste concrete stap is gezet met de koppeling tussen twee rijksgebouwen voor het delen van warmte- en koudeopslag (wko) in de bodem. Zo ontstaat er een wisselwerking tussen de twee gebouwen waar de koude van de één geruild wordt tegen de warmte van de ander. Dit vereist adequaat energiemanagement: door de energiebehoefte van een gebouw goed te monitoren en te analyseren, kunnen vastgoedbeheerders inzicht krijgen in de energieverbruikpatronen van de gebouwen en deze met elkaar laten samenwerken. De verwachting is dat deze trend van energie-uitwisseling zich in 2023 doorzet naar bedrijventerreinen, waar de restwarmte van de ene partij een energiebron is voor de ander.

Van kostenberekening naar risicodekking

Naast oplossingen die netcongestie tegengaan, verwachten we nog andere ontwikkelingen op het gebied van verduurzaming bestaand vastgoed. Om aan de afspraken in het klimaatakkoord te voldoen, zetten steeds meer ondernemers de stap naar duurzame energieopwekking. Ondanks dat deze trend al langer gaande is, raakte deze in een stroomversnelling door de hoge gasprijzen van afgelopen kwartaal. Gebouweigenaren vragen zich steeds meer af of zij in hun omgeving een wko kunnen installeren, of ze nog op een warmtenet aangesloten kunnen worden en of het lucratief is om zonnepanelen op het dak te leggen.

Waar de kosten voor energie voorheen nog redelijk accuraat konden worden voorspeld, hebben de fluctuerende prijzen van afgelopen kwartaal ervoor gezorgd dat vastgoedbeheerders meer zijn gaan redeneren vanuit een risicodekkend oogpunt: wanneer je zelf voor een deel je eigen energie opwekt, heb je er minder last van als de energieprijzen plotseling stijgen en loop je financieel dus minder risico. Energiebesparing wordt zo nog aantrekkelijker, want alles wat je niet verbruikt, hoef je niet in te kopen. Goed voor de portemonnee en goed voor de energietransitie.

Paris Proof

Informatie is de sleutel tot besparing. Verlichting, verwarming en apparaten kunnen allemaal worden gemonitord en bediend via een centrale hub. Wanneer laat je welke apparatuur draaien en hoe kun je je systemen beter inregelen? Het verbruik wordt met software inzichtelijk gemaakt waarna plannen voor efficiënter energiemanagement kunnen worden gesmeed. Zo kunnen kantoorpanden sneller verduurzamen tot een Paris Proof niveau. Ambitieniveaus verschillen echter per gebouw. Gelukkig komen er steeds meer slimme tools op de markt die vastgoedeigenaren in staat stellen een route uit te stippelen om tot Paris Proof niveau te komen.

Dankzij Smart Building Technologieën worden de energieprestaties van een gebouw snel in kaart gebracht met behulp van kunstmatige intelligentie en data. Zo wordt inzichtelijk gemaakt hoe je je gebouw toekomstbestendig kan maken. Door Smart Building Technology als middel te gebruiken, wordt duidelijk welke technologieën voor jou relevant zijn en wat de business case van jouw specifieke oplossing is. In 2023 zal hier steeds meer vastgoed toekomstbestendig worden gemaakt.

Circulariteit

Het verkleinen van de ecologische voetafdruk is een thema dat steeds vaker prevaleert op de lijst met ambities van vastgoedeigenaren. De voetafdruk van een asset bestaat echter niet alleen uit energieverbruik. Het op een circulaire manier gebruikmaken van (hernieuwbare) materialen en het verwerken van afvalstromen wordt daarom steeds populairder.

Schaven aan bestaande producten om deze minder belastend te maken voor het milieu is dan ook een trend die in 2023 zeker zichtbaar wordt. Solarge is zo’n bedrijf dat op dit front innoveert. Doordat hun zonnepanelen lichter zijn dan die van de concurrent en er minder CO₂ wordt uitgestoten bij de productie, zijn ze opgenomen in de Milieulijst 2020. Hierdoor kunnen ondernemers middels de VAMIL regeling fiscaal voordeel genieten.

Van afval naar grondstof

In Nederland verbranden we samen 2 miljoen megaton afval per jaar. Zonde, want veel van ons afval kan dienstdoen als grondstof voor nieuwe producten. Seenons streeft naar een restafvalvrije wereld door bedrijfsafval een tweede leven te geven. Via hun platform brengen ze bedrijven, transportpartners, afvaldienstverleners en gemeenten bij elkaar om duurzamere afvaloplossingen mogelijk te maken en samen te werken richting de circulaire economie.

Steeds meer overheden sluiten zich aan op dit platform en ook vastgoedeigenaren zullen in de toekomst een betere bestemming willen voor het afval dat dagelijks op de werkvloer wordt gecreëerd. De verwachting is dat slimme IT-platformen als dat van Seenons in de toekomst hele bedrijventerreinen zullen bedienen.

Benieuwd naar de laatste trends op het gebied van duurzame innovaties? Laat je inspireren tijdens de CFP Innovatiedag!