Danja Snoeijen over reizen met impact: walvishaaien spotten in de Malediven
Van digital nomad naar reizen met een missie. Zo zou je Danja Snoeijen’s transformatie het best kunnen omschrijven. Als Marketing & Communicatiemanager bij CFP Green Buildings werkt ze dagelijks aan een duurzamere gebouwde omgeving. Maar ook buiten haar werk kiest ze bewust voor impact. Waar ze ooit fulltime de wereld rondreisde met laptop in de rugzak, maakt ze nu nog maar één reis per jaar—met een doel, én met een kleinere footprint. In april 2025 bracht ze twee weken door bij het Maldives Whale Shark Research Programme (MWSRP), waar ze hielp met onderzoek naar de grootste vissen ter wereld: walvishaaien.
Duiken in de wereld van de walvishaai
Tien dagen lang trok Danja met een team van vrijwilligers en onderzoekers door de wateren van de South Ari Atol. Elke dag, van 8:00 tot 18:00, waren ze op patrouille om walvishaaien te spotten én te bestuderen. Het resultaat: maar liefst 14 walvishaaien gespot – plus dolfijnen, mantaroggen, schildpadden, rifhaaien en duizenden tropische vissen.
Maar het draaide niet om alleen kijken. “We verzamelden vooral veel data,” vertelt Danja. “Van megafauna tot boten en snorkelaars—we noteerden alles. In de ochtenden was het vaak druk met toeristen, met soms wel 20 boten en 60 snorkelaars rond één haai. Dat leidt tot gevaarlijke situaties, omdat iedereen zo snel mogelijk zo dichtbij mogelijk wil komen.”
Zelf gingen ze alleen het water in als er maximaal drie boten waren. In de middag waren de omstandigheden vaak rustiger, en konden ze in alle focus werken aan identificatie. Elke walvishaai heeft een uniek vlekkenpatroon, waarmee ze vergeleken worden met de MWSRP-database van zo’n 800 haaien. “Zo konden we precies zien wie de haai was, waar en wanneer hij eerder is gezien en of hij nieuwe verwondingen had. Van de 14 haaien stond er één niet in de database. Dat is wel bijzonder, want die mochten we zelf een naam geven en toevoegen aan de database.”
Wat daarbij opviel: bijna alle haaien die ze zagen hadden verwondingen, vaak aan hun rug of vinnen—meestal veroorzaakt door aanvaringen met boten. “Het was confronterend om te zien hoeveel verwondingen ze al hebben opgelopen, terwijl ze nog relatief jong zijn.”
Naast foto’s van de zijkanten en de buik (voor geslachtsbepaling), registreerde het team ook de exacte coördinaten van de locatie, zichtbaarheid onder water, watertemperatuur, stroming en windrichting. En ze namen planktonmonsters af, die later onderzocht worden in een lab.
Beschermen met data
De verzamelde gegevens worden gedeeld met de overheid van de Malediven. Sinds 2009 is het gebied officieel aangewezen als ‘marine protected area’ en sinds 2025 geldt er een snelheidslimiet van 10 knopen, dankzij de data van het MWSRP. Toch gaat de vooruitgang langzaam, merkt Danja op. “Verandering is in gang gezet, maar toerisme rondom walvishaaien is en blijft big business, en de bescherming blijft daarbij achter. Speedboten veranderen in cowboys zodra er een haai wordt gespot, en er worden nachtexpedities georganiseerd waarbij fel licht het plankton – en dus ook de walvishaaien – aantrekt. Dat verstoort hun natuurlijke ritme volledig: deze dieren eten overdag en rusten ’s nachts, maar door zulke activiteiten wordt dat omgedraaid – met mogelijk negatieve gevolgen voor hun gezondheid én de bredere biodiversiteit.”
Zelfs het handhaven van de snelheidslimiet blijkt een uitdaging. “Sinds dit jaar zijn rangers verantwoordelijk voor de controle, maar hun boot ligt al maanden stil met motorproblemen…”
“Ik wil iets teruggeven aan de plekken die ik bezoek. Ik wil ze beter achterlaten dan hoe ik ze aantrof.”
Mysterie van de oceaan
Walvishaaien blijven een mysterie. De exemplaren in de Malediven zijn relatief jong (8 tot 20 jaar, en tot 8 meter lang), maar ze kunnen 18 meter worden en wel 130 jaar oud. Waar ze heen gaan als ze het gebied verlaten? Niemand weet het. “Ze verdwijnen de diepe oceaan in.”
“Zelfs hun voortplanting was tot voor kort een groot raadsel. Lange tijd dacht men dat walvishaaien eieren legden, net als veel andere haaiensoorten. Maar in 1996 werd dat beeld compleet op z’n kop gezet. Toen werd er bij toeval een vrouwtje gevangen bij de kust van Taiwan, met maar liefst 300 ongeboren jongen in haar buik. Deze ontdekking wees erop dat walvishaaien ovovivipaar zijn: de eieren komen uit in het lichaam van de moeder, waarna de jongen levend geboren worden. Sindsdien is duidelijk dat walvishaaien zich heel anders voortplanten dan eerder gedacht, al blijft er nog veel onbekend. Waar, wanneer en hoe vaak ze zich voortplanten, is bijvoorbeeld nog steeds een mysterie. Net als de plekken waar volwassen walvishaaien zich ophouden buiten de bekende hotspots.”
“Ik wil een plek beter achterlaten dan hoe ik hem aantrof”
Hoe Danja erbij kwam om deze bijzondere reis te maken? “Ik hou nog steeds van reizen, maar ik wil dat het meer betekenis heeft. En dat het een minder zware footprint achterlaat dan een normale vakantie. Ik wil iets teruggeven aan de plekken die ik bezoek. Ik wil ze beter achterlaten dan hoe ik ze aantrof.”
Ook in haar werk blijft duurzaamheid een rode draad. Maar juist buiten de kantoormuren zoekt ze naar manieren om haar passie voor natuur en betekenisvol reizen om te zetten in actie. “Of het nou met de Masaai in Kenia is of tussen de walvishaaien in de Malediven—ik wil blijven leren, bijdragen en inspireren.”
Ook werken bij CFP?
Danja laat zien hoe je met bewuste keuzes, nieuwsgierigheid en een passie voor natuur ook buiten je werk impact kunt maken. Wil jij net als Danja bijdragen aan een duurzamere wereld? Bekijk onze vacatures en ontdek hoe jij kunt bijdragen aan de energietransitie!
