Vier trends in circulariteit: van concept tot ontwikkeling

De bouwsector is verantwoordelijk voor zo’n 50% van het totale grondstoffenverbruik in Nederland. In de transitie naar de circulaire economie speelt circulariteit in de bouwsector dus een grote rol. Onze consultants Demi Alders en Boas Kraaijeveld vertellen je alles over de ontwikkeling van circulair bouwen én de vier belangrijkste trends in circulariteit.

1. Urban mining: een tweede leven voor materialen uit de stad

Urban mining is één van de laatste trends in circulair bouwen. Bij deze methode worden gebruikte materialen uit de stad ingezet bij nieuwe projecten. Uit materialen die het einde van de levensfase hebben bereikt, worden waardevolle grondstoffen ‘geoogst’. Zo kan een groot deel van het stedelijk afval worden geëlimineerd.

Demi, consultant bij CFP, ziet het steeds vaker terugkomen: “We zien dat steeds meer bouwbedrijven gebruik maken van zogenaamde ‘urban mines’ of ‘materiaal hubs’. In deze urban mines worden de materialen bewerkt en tijdelijk opgeslagen tot ze een nieuwe bestemming krijgen. Hierdoor kunnen bouwbedrijven ervoor zorgen dat zoveel mogelijk materiaal een tweede leven krijgt.”

2. Modulair bouwen: demontabele designs en constructies

Modulair bouwen kennen we allemaal wel van Lego blokjes. Een gebouw wordt opgebouwd met onderdelen en blokken. Bij veranderde behoeftes of aan het einde van de levenscyclus wordt het eenvoudig weer uit elkaar gehaald. Deze manier van bouwen zorgt niet alleen voor veel flexibiliteit, maar heeft ook een lage belasting op het milieu. Het is daarmee een belangrijk onderdeel van de circulaire economie. Niet gek dus, dat deze bouwmethode pronkt in het lijstje van trends in circulariteit en steeds vaker wordt toegepast.

Modulair bouwen kan worden toegepast op verschillende aspecten van een gebouw. Dit betekent dat niet alleen het skelet van het gebouw modulair kan zijn, maar ook de installaties en inrichting. Omdat alle onderdelen van het gebouw een andere levensduur hebben, maakt modulair bouwen hergebruik van materialen makkelijker. De verschillende elementen kunnen zo los van elkaar vervangen worden. Demi noemt de woningen aan de Laan van Spartaan in Amsterdam een mooi voorbeeld van deze bouwmethode: “Door de modulaire opzet wordt materiaalverlies verminderd en het aantal transportbewegingen verlaagd, waardoor het bouwproject minder belastend is voor het milieu. Daarnaast leidt het modulair bouwen tot meer flexibiliteit. Wanneer het gebouw een andere functie krijgt, kunnen de units uit elkaar gehaald worden en zijn ze weer te gebruiken voor andere projecten.”

3. Houten constructies: een vertrouwd materiaal in circulair bouwen

Hout is terug, én hoe. Het gebruik van houten constructies mag daarom niet ontbreken bij de grootste trends in circulair bouwen. Een voorbeeld is natuurinclusief bouwen met kruislaaghout, ook CLT genoemd. De kruislings verlijmde houtconstructie is enorm sterk. Het is hierdoor zelfs een volwaardig alternatief voor beton. Een optimaal materiaal voor circulair bouwen dus!

Onze consultant Boas is enthousiast: “Het grote voordeel van kruislaaghout is dat het de potentie heeft om echt volledig circulair gemaakt te worden. Een houten gebouw vormt een opslagplek voor CO2, want dit wordt immers opgenomen door bomen en dus opgeslagen in hout. Het is wel belangrijk om hout te gebruiken van bomen die geplant zijn onder verantwoord bosbeheer. Hiermee kunnen we de cirkel rond maken en daadwerkelijk regeneratieve gebouwen realiseren. Er zijn gelukkig al verschillende voorbeelden van houten gebouwen. Een goed voorbeeld is het hoogste houten gebouw ter wereld, genaamd “Mjøstårnet”. Deze houten wolkenkrabber staat in Noorwegen en is maar liefst 85,4 (!) meter hoog.”

4. Natuurinclusief bouwen: meer natuur in de stad

In de ontwikkeling van circulair bouwen gaat het niet alleen om ‘closing the loop’. Ook het opnieuw in stand brengen van natuurlijke systemen is van belang. Circulaire gebouwen kunnen niet alleen helpen bij het oplossen van stikstof- en klimaatcrisis, maar ook bijdragen aan het groeiende woningtekort.

Natuurinclusief bouwen speelt hierin een belangrijke rol volgens Boas: “Bij natuurinclusief bouwen gaan gebouwen en natuur hand in hand samen. Het levert een bijdrage aan biodiversiteit en zorgt ervoor dat stikstof, CO2 en allerlei fijnstoffen uit de lucht worden gefilterd. Natuurinclusief bouwen verbetert de luchtkwaliteit en zorgt voor een gezondere omgeving voor plant, dier en mens. Een win-win-win dus. Er zijn gelukkig al genoeg voorbeelden die de wonderlijke samenwerking tussen gebouw en natuur aantonen. Zo is er bijvoorbeeld het iconische ‘Bosco Verticale’ in Milaan. Het is praktisch een bos dat is verwikkeld in een gebouw. Ook in Nederland komen dit soort projecten van de grond. Zo wordt in Utrecht gebouwd aan “Wonderwoods”, waar twee torens volledig worden geïntegreerd met groen leven, zowel van buiten als binnen. Zo wordt de natuur weer teruggebracht naar de stad.”

De toekomst van circulair bouwen en trends in circulariteit

De woningnood, toenemende materiaalschaarste en een groeiende populatie: het zijn de grootste uitdagingen van deze tijd. Tel daar de stikstof- en klimaatcrisis bij op, en de situatie voelt al helemaal overweldigend. De circulaire economie kan een oplossing bieden voor deze uitdagingen. Volledige circulariteit en natuurinclusiviteit spelen hierbij de hoofdrol. 

Verticale bossen en circulaire gebouwen laten oplossingen zien voor zowel de materiaalschaarste als de stikstof- en klimaatcrisis. Tegelijkertijd bieden ze kansen om de woningcrisis op te lossen. Zoals het welbekende Chinese gezegde stelt: de beste tijd om hiermee te beginnen is 20 jaar geleden!

Contact Apeldoorn

CFP Green Buildings
J.C. Wilslaan 29
7313 HK Apeldoorn
+31 (0)55 355 5199
info@cfp.nl

Contact Naarden

CFP Green Buildings
Onderwal 16
1411 LV Naarden
+31 (0)55 355 5199
info@cfp.nl

Blijf op de hoogte! Meld je aan voor de nieuwsbrief.

Volg ons

Kies je segment